Nguyễn Xuân Tùng
Phan Thanh Giản và nghĩa bạn tình thầy / Nguyễn Xuân Tùng // Thừa Thiên Huế. - 1996. // Ngày 16 tháng 9.
Thông tin chi tiết
Tóm tắt : | Phan Thanh Giản (1796 - 1867) hiệu Lương Khê, biệt hiệu Mai Xuyên, quê làng Bảo Thạnh, huyện Bảo An, Ba Tri (Bến Tre). Năm 1826 ông là người đầu tiên đỗ tiến sĩ ở Nam Bộ, làm quan trãi qua 3 triều vua Minh Mạng, Thiệu Trị, Tự Đức với chức vụ Thượng Thư bộ Hình, bộ Lại và làm Hiệp biện Đại học sĩ. Năm 1862 ông thay mặt triều đình Huế ký hàng ước Nhâm Tuất cắt 3 tỉnh miền Đông Nam Kỳ cho Pháp. Năm 1863 ông lại đứng đầu sứ bộ sang Pháp chuộc lại 3 tỉnh này nhưng không được. Về nước ông được Tự Đức bổ làm Kinh lược sứ Nam Kỳ. Năm 1867, Pháp chiếm 3 tỉnh miền Đông Nam Kỳ, biết không chống lại được, ông nộp thành rồi dâng sớ về Kinh chịu tội và uống thuốc độc tự vẫn. Phan Thanh Giản còn là một nhà thơ. ông để lại trong kho tàng VHVN 2 tác phẩm "Lương Khê thi thảo" "Lương Khê văn tập" và nhiều bài thơ Nôm có giá trị do ông sáng tác trong những lần đi sứ. Giai thoại về tình thầy nghĩa bạn nói lên phẩm chất nhân hậu đáng quí của Phan Thanh Giản. |