Bài trích
Phan Thanh Hải
Trao đổi với tác giả Trần Đại Vinh về địa danh Truông nhà Hồ / Phan Thanh Hải // Sông hương. - 1998. // Số tháng 5 tr.66.
Thông tin chi tiết
| Tóm tắt : | Ông Trần đại Vinh cho rằng Truông nhà Hồ không phải ở Hồ Xá mà ở làng Phong Lai, h. Quảng Điền, TT-Huế. Nhận định trên là thiếu chính xác vì: Tên gọi "nhà Hồ" để chỉ địa danh Hồ Xá đã có từ lâu trong 2 tác phẩm nổi tiếng: Thiên Nam Tứ Chí Lộ Đồ Thư (TNTCLĐT) và Giáp Ngọ Niên Bình Nam Đồ (GNNBNĐ) được biên soạn trước và sau sự kiện "Truông nhà Hồ". Các tập bản đồ này được in lại trong Hồng Đức Bản Đồ (Tủ sách Viện khảo cổ, Bộ Quốc gia Giáo dục, Sài Gòn 1962). Việc biên soạn bộ Đại Nam Thực Lục Tiền Biên và bộ Đại Nam Liệt Truyện Tiền Biên của các sử quan triều Nguyễn đã diễn ra sau sự kiện Nội tán Nguyễn Khoa Đăng dẹp tan bọn cướp ở Truông nhà Hồ (1722) khoảng 120 năm, khi biên soạn họ đã sử dụng tư liệu từ Phủ Biên Tạp Lục (Lê Quí Đôn), Hoàng Lê Nhất Thống Chí (Ngô Gia Văn Phái), từ các tư liệu bản đồ cổ nên không thể nhầm lẫn. Quan sát trên bản đồ TNTCLĐT và GNNBNĐ, Hồ Xá không chỉ là một địa điểm nằm trên đường thiên lý mà nó còn có vị trí rất hiểm trở. Làng Phong Lai lại không có tên trên các bản đồ TNTCLĐT và GNNBNĐ, và từ năm 1712 thủ phủ chúa Nguyễn đã được dời ra làng Bác Vọng (nay thuộc xã Quảng Thái, h.Quảng Điền) mãi đến năm 1738 nó mới được chuyển về lại Phú Xuân. Xem trên bản đồ TNTCLĐT và GNNBNĐ thấy từ vị trí Bác Vọng đến làng Phong Lai khoảng cách gần nhau, đường giao thông thủy bộ khá thuận lợi. Vậy chẳng lẽ bọn cướp lại kinh nhờn quân đội triều Nguyễn đến thế sao?. Điều đó có nghĩa là Truông nhà Hồ vẫn thuộc vùng Hồ Xá. |
